TÜRKİYE'NİN OVALARI

Çevresine göre alçakta kalan eğimsiz veya çok az eğimli olan düzlüğe ova denir. Ovalar önemli tarım ve yerleşme alanı olup Türkiye arazisinin yaklaşık 1/ 3’ünü oluşturmaktadır,

Türkiye’de ovalar ülkemizin hemen her yerinde bulunmaktadır. Bazı ovalarımız deniz seviyesinde  iken bazı ovalarımız 2500 metre yükseltide olabilir(Yüksekova). Kıyı ovalarının yüksekliği 500 metrenin altındadır. İç kesimlerdeki ovalar, Harran, Altınbaşak ve Ceylanpınar dışındakilerin yükseklikleri 500 metreden fazladır.

Ülkemizdeki  ovalardan  bazıları  da  volkanik  olaylar  sonucu  çevreyeyayılan  lavların  oluşturduğu  düzlüklerin  alüvyonlarla  kaplanması  sonucu oluşmuştur. Malazgirt ve Çaldıran ovaları bu şekilde meydana gelmiştir.

Ülkemizdeki ovaların oluşumları farklı nedenlere dayanmaktadır. Bunlar;

- akarsu aşındırma-biriktirme faaliyetleri ile
- yer hareketleri yani tektonizma ile 

- karstlaşma ile oluşmuşlardır.

1- Akarsu aşındırma-biriktirme faaliyetleri ile
Delta Ovaları:Akarsuyun aşındırarak taşıdığı alüvyal malzemeleri deniz kıyısına biriktirmesi(akarsu taşimasının bittiği yer)  sonucu oluşur.
Başlıca delta ovalarımız şunlardır:
Ege Kıyılarında; Büyük Menderes Nehri Balat Ovası’nı, Küçük Menderes  Nehri  Selçuk  ve  Efes  ovalarını,  Gediz  Nehri Menemen  Ovası’nı,  Bakırçay  Nehri  ise  Dikili  Ovası’nı oluşturmuştur.
Akdeniz Kıyılarında; Seyhan  ve  Ceyhan  nehirleri  Çukurova’yı-en büyük delta ovamız-(bu bölge aynı zamanda tektonik çöküntü alanıdır ve halen çökmeye devam etmektedir),  Göksu Nehri Silifke Ovası’nı oluşturmuştur.Bu ovalarımızdan olan Antalya Ovası, diğer ovalara göre farklı bir özelliğe-basamaklı bir yapıya- sahiptir. Ovanın kuzeyindeki karstik alanlardan denize doğru akan suların taşıdığı kireçlerin üst üste çökeltmesiyle bölgede çok geniş travertenler oluşmuş, bu alanın zamanla alüvyonlarla kaplanması sonucu Antalya Ovası meydana gelmiştir. 
Karadeniz Kıyılarında; Kızılırmak  Nehri  Bafra  Ovası’nı,Yeşilırmak  Nehri Çarşamba Ovası’nı oluşturmuştur.

2-Yer hareketleri yani tektonizma ile
Tektonik Ovalar: Faylanmaya bağlı olarak ortaya çıkan  çöküntü  alanlarının akarsuların getirdiği alüvyonlarla  dolması  sonucu tektonik ovalar oluşmaktadır.

Kuzey  Anadolu  Fay  Hattı  Üzerinde; Gönen,  Bursa, İnegöl, Yenişehir, Pamukova, Orhangazi, Gemlik, Bolu, Düzce, Suluova, Taşova, Vezirköprü, Turhal, Erbaa, Niksar, Erzincan, Erzurum ve Pasinler ovası yer alır.

Batı Anadolu Fay Hattı Üzerinde; Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes, Büyük Menderes ovaları yer alır.

Doğu  Anadolu  Fay  Hattı  Üzerinde; Amik,  Kahramanmaraş,  Elbistan,  Malatya,  Elazığ,  Bingöl,  Muş, Karlıova, Malazgirt ve Erzurum gibi ovalar yer alır.

İç Anadolu’da; Ankara, Aksaray, Konya, Kayseri, Eskişehir, Develi, Çubuk ovaları yer alır.

Güneydoğu Anadolu’da;Ceylanpınar, Suruç, Birecik, Harran (Altınbaşak) ovaları yer alır.

3- Karstik faaliyetler sonucu oluşan ovalar
Karstik  Ovalar  (Polye ovaları):  Kalkerli  arazinin  yaygın  olduğu  bölgelerde  oluşmuş  olan  ova çeşididir. 
Akdeniz Bölgesinde karstik araziler geniş yer tutar.Elmalı,  Kestel,  Korkuteli,  Tefenni,  Acıpayam  ve  Muğla  ovaları  karstik  ovalara  örnek  teşkil etmektedir.

Türkiye’deki  ovalardan  bazıları  da  3. Zaman'nın(Senozoik’in)  Tersiyer dönemindeki  göl  tabanlarında  oluşmuştur.  Bu  alanlardaki  göllerin  kurumasıyla  meydana  gelen  ovaların  başlıcaları  Konya,  Ereğli,  Aksaray  ve Akşehir’dir, 

TÜRKİYE HARİTASI ÜZERİNDE OVALARIMIZ
OVALARDAN FAYDALANMA

EK KAYNAKLAR

Konu videosu izle24dkhttps://www.trtizle.com/sinif10/10-sinif-cografya/ders-20-turkiyedeki-ana-yer-sekillerinin-temel-ozellikleri-ve-dagilislari-3937170

Türkiye'nin yer şekilleri haritası
http://cografyaharita.com/haritalarim/2bturkiye-yer-sekilleri-haritasi2.png

Görsel  http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/turkiye_ovalari.pdf

Konu sınavı http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/ovalarimiz.pdf    

Haritahttp://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/turkiye_dilsiz_haritasi.jpg   

Ovalarımız http://cografyaharita.com/haritalarim/4jturkiye_dilsiz_ovalar_haritasi.png  

Anasayfa